«لیکن این هست که این نسخه سقیم افتادست» تصحیح یک ترکیب (گنج قناعت) در غزلیات حافظ و ابیاتی از دیگر شعرا
نویسنده
چکیده مقاله:
نگداشتن نقطه و سرکج (سرکش) در نسخ قدیمی از طرف کاتبان، هم برای کاتبان و هم برای مصححان و محققان دردسرهایی را خلق کردهاست. این علاوه بر تغییر تعمدی شاعرانی چون حافظ در اشعار خود و دستبرد تعمدی کاتبان امانتخوار در اشعار شعراست. نگذاشتن سرکج در دیوان حافظ در دو موضع و چند بیت مورد ادعای نگارنده در متن شعرای دیگر، باعث به اشتباه افتادن مصححان گردیدهاست. به خاطر همین موضوع (نگذاشتن سرکج)، در دو جا تعبیر «گنج قناعت» در دیوان حافظ به شکل «کنج قناعت» تصحیح و ثبت شدهاست. اما با توجه به شرایط کتابت و با در نظر گرفتن معنا و شرایط شعری در متن و همچنین در نظر گرفتن سابقة رواییِ ترکیب که در چندین حدیث به شکل «القناعه کنزٌ» آمدهاست، ترکیب درست همان «گنج قناعت» است که در دیوان حافظ در یک مورد برای جناسسازی و در یک مورد وجود عبارت همشکل «کنج دنیا» باعث تصحیح سقیم گردیدهاست. این معضل (کنج قناعت) در چند موضع از شعرای دیگر هم وارد شدهاست.
منابع مشابه
تبیین و تصحیح ابیاتی از ناصرخسرو
در حوزة ادبیات، بحث اصولی «مجمل و مبیّن» با عناوینی چون تصریح و تعقید بازتاب یافته است، اما روشهای تبیین مجملات در ادبیات، با روشهای آن در علم اصول فرقهای آشکار دارد، زیرا برخی برداشتها و تبیینهای ادبی، گاه مبتنی بر «از ظن خود یار شدن» است و قاعده و ضابطة چندان روشنی بر آنها حاکم نیست. این نوشتار، به منظور معرفی یکی از روشهای تبیین و تصحیح متون ادبی، به بررسی چند بیت مجمل از قصیده دوم ناص...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 1
صفحات 37- 53
تاریخ انتشار 2018-09-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023